اثر مخارج عمرانی دولت بر توزیع درآمد: مطالعه بین استانی 1385-1379

دیدگاه های مختلفی در مورد دخالت دولت در اقتصاد وجود دارد. این دخالت برای کنترل و هدایت اقتصاد از طریق اثرگذاری بر متغیرهای اقتصادی است. تثبیت اقتصادی، توزیع مناسب و عادلانه درآمد و تخصیص بهینه منابع از اهداف عمده دولت ها برای دخالت در امور اقتصادی می باشد. مشکل توزیع درآمد غالباً از دید مسائل عدالت اجتماعی و فقر مورد توجه قرار می گیرد و همین امر موجب توصیه راه حل هایی برای رفع مشکل می گردد. هدف پژوهش حاضر، تحلیل اثر مخارج عمرانی (سرمایه گذاری) دولت بر توزیع درآمد استانی است. برای ارزیابی این اثر، یک مجموعه داده های تابلویی متشکل از 28 استان منتخب کشور که سال های 1385-1379 را در بر می گیرد، استفاده شده است. در این تحلیل شاخص نابرابری ضریب جینی به کار رفته است. بر اساس نتایج حاصل افزایش مخارج عمرانی (سرمایه گذاری) دولت با ایجاد فرصت های تولیدی و اشتغال برای افراد که افزایش درآمد آنها را به همراه دارد، موجب کاهش ضریب جینی و افزایش برابری درآمدی در استان های مختلف کشور شده است. فرضیه توزیع درآمد کوزنتس که بر اساس آن نابرابری درآمدی در مراحل اولیه رشد اقتصادی افزایش و در مراحل بعدی کاهش می یابد، در استان های کشور صادق نیست. افزایش سرمایه انسانی که با شاخص نرخ ثبت نام دانش آموزان دبیرستانی محاسبه شده است، باعث افزایش برابری درآمدی گردیده است. افزایش نرخ تورم نیز بر خلاف آنچه انتظار می رفت، باعث بهبود توزیع درآمد گردیده است.